In mijn woonkamer staat een bijzondere kast. Het is een vitrinekast. Zo’n kast waarin mensen hun mooiste souvenirs in tentoonstellen, of een erfstuk waar ze aan gehecht zijn. In mijn geval staat de vitrinekast vol met flessen. Whiskey, cognac, grappa, schnaps en likeuren. Eigenlijk staat ie net iets te vol, en van een logische rangschikking is niet echt sprake. Naast de bijzondere Portugese Aguardente XO staat de gewone Jameson voor in de koffie, en naast de koffielikeur van La Chouffe de good old Baileys.
Nu zul je je misschien afvragen: waarom begint hij hier, op dit blog over freelance journalistiek, in godsnaam over zijn eigen drankvoorraad? Is het met het vak anno 2012 zó slecht gesteld?
Dat is het niet. Tenminste, het is niet waar ik op doel. Deze kast staat symbool voor de freelancepraktijk die ik sinds mijn afstuderen in april 2008 voer. Die lente betrok ik mijn eigen huurwoning en kocht in een kringloopwinkel deze kast. Een, twee flessen zette ik erin. Dat was het begin.
Ik ging aan het werk, eerst voor een, toen twee, en langzaam voor steeds een opdrachtgever meer. Ik schreef over medische onderwerpen, maar maakte ook uitstapjes naar de biologie, gezondheid, en soms techniek. En ondertussen raakte mijn drankkast steeds een beetje voller. Haast iedere vakantie of werkreis, haast elk bezoekje aan een slijterij, resulteerde in een nieuwe aanwinst. Eén fles kreeg ik nadat ik een halfjaar iemand had vervangen op een redactie. Alcoholist werd ik niet van deze groeiende voorraad: hier werd zuinig genoten, voor de smaak en de beleving. Ik koos voor kwaliteit.
Gisteravond, ik had eters over de vloer, keek ik weer eens goed naar de inhoud van mijn kast. Hij staat bomvol. Té vol eigenlijk. Al die dranken, allemaal vind ik ze lekker. Overal kan ik iets over vertellen, al is het niet zo veel als de echte kenners, die waarschijnlijk uren aan een stuk door kunnen praten over die ene cognac of whiskey. Zo’n kenner ben ik niet, die zweert bij één merk of één soort drank. Liever wissel ik het af, bedenk iedere thuis doorgebrachte avond wat ik nu eens inschenk voor mezelf en mijn gezelschap.
Dat is wat ik het mooie vind aan freelancen: je kunt je praktijk helemaal vormgeven zoals jij wil, zoals jij bent. Je volgt je neus, stort je op onderwerpen, richt je op doelgroepen die jij het boeiendst vindt. Al ondernemend leer je je sterke en zwakke kanten kennen. Dat zo’n freelancefilosofie ook je zwakke plekken kan blootleggen, dat komt een volgende keer aan bod.
Glunderend stond ik gisteravond aan het hoofd van mijn tafel. Ik had een selectie gemaakt van mijn beste flessen drank en zag mijn gasten lonken. Het mag dan mijn verzameling zijn, delen doe ik hem graag. Hetzelfde hoop ik te doen met mijn ideeën over de journalistiek, de komende maanden. Om jullie te prikkelen na te denken over jullie drankkast, of welke metafoor je ook wil gebruiken. Ik proost er in elk geval vast op.